XXIII Festiwal Kultury Polskiej „Znad Issy” w Kiejdanach 12-13. 07.2025
Organizatorem wydarzenia było Stowarzyszenie Polaków z Kiejdan, działające od 2000 roku pod przewodnictwem Ireny Duchowskiej. Jego misją jest pielęgnacja polskich tradycji i kultury na Żmudzi i Laudzie litewskiej. Cele to celebracja tożsamości polskiej, promowanie kultury regionu, integracja Polonii.
Nasze Stowarzyszenie otrzymało zaproszenie. Grupa 28 osób i zespół Horyzont z naszego Klubu Seniora reprezentował Stowarzyszenie i Suwałki.
Uroczystość rozpoczęto Mszą Św. w języku polskim w kościele pw. Św. Jana Chrzciciela w Pacunelach. Po mszy przeszedł uroczysty korowód poszczególnych reprezentacji do pobliskiego parku, gdzie zespoły śpiewały, tańczyły i była integracja Polaków. Wystąpiły zespoły: „Mereczanki” z Jaszuny (Litwa), „Preludium” ze Szczytna, „Belcanto” z Giżycka, „Ojczyzna” z Węgorzewa, „Babskie Granie” i „Zapominajka” z gm. Zaręby Kościelne, „Kotwica” z Kowna, „Rosa” z Jekabpils (Łotwa), „Wileńszczyzna” z Niemenczyna oraz nasz „Horyzont”.
Uroczystość zaszczycili swoją obecnością: Dariusz Wiśniewski – Konsul Generalny Ambasady RP na Litwie, Czesław Olszewski – Poseł na Sejm RL, Ingrida Gadkiene – Starosta Skemiai, Ewa Ostrowska – Burmistrz Giżycka, Alicja Rymszewicz – Starosta Węgorzewa, Wiesław Pietrzak – Prezes „Wspólnoty Polskiej” w Węgorzewie, Urszula Wołosiewicz – Wójt Gminy Zaręby Kościelne.
Następnego dnia po Mszy Św. w kościele pw. Św. Józefa była wycieczka po Kiejdanach, gdzie Irena Duchowska przekazała ciekawe wątki historyczne dotyczące Polski m. in.:
-
W XVII wieku Kiejdany były siedzibą księcia Janusza Radziwiłła.
-
W 1655 r. podpisano tu ugodę kiejdańską (porozumienie z królem Szwecji) – był to kontrowersyjny akt zdrady Korony, ale świadczy o centralnej roli Kiejdan w historii Rzeczypospolitej.
-
Choć Issa to rzeka literacka (w rzeczywistości to Nevėžis), Czesław Miłosz uczynił Kiejdany i okolice tłem swojej twórczości.
-
Sam Miłosz urodził się w pobliskiej wsi Szetejnie (Šeteniai), która dziś ma Centrum Miłosza, odwiedzane przez turystów z Polski.
-
Stara synagoga – dawniej polsko-żydowska społeczność była tu silna. Dziś to Centrum Wielokulturowe – odbywają się tam polskie wieczory poetyckie i wystawy.
-
Stara starówka – domy i ulice, które zachowały plan urbanistyczny z XVII–XVIII w., często zamieszkiwane przez polską szlachtę miejską i mieszczaństwo.
-
Cmentarz parafialny – wiele nagrobków z polskimi inskrypcjami.
XXIII Festiwal Kultury Polskiej „Znad Issy” w Kiejdanach był barwnym i wielowymiarowym wydarzeniem – łączył modlitwę, muzykę, historię i wspólnotę. To żywa manifestacja polskości na Żmudzi, wzmacniająca więzi pomiędzy Polakami z macierzy i Litwy. Prosty lecz pełen znaczenia korowód, liczne śpiewy i zwiedzanie Kiejdan pokazały, że festiwal to nie tylko święto kultury, ale także świadectwo tożsamości i pamięci. Wróciliśmy do Suwałk pełni wzruszeń, wdzięczności i pięknych wspomnień. Festiwal Kultury Polskiej „Znad Issy” w Kiejdanach był dla nas nie tylko świętem muzyki i polskiej tradycji, ale przede wszystkim spotkaniem ludzi, którzy – mimo granic – czują i myślą podobnie. To były dwa dni pełne refleksji nad historią i tożsamością.
