100. rocznica odzyskania Niepodległości przez Suwałki 23-25 sierpnia 2019 r.

Jesienią 1918 r. Wielka Wojna dobiegła końca. Niemcy poniosły klęskę, powstało niepodległe Państwo Polskie. Wbrew oczekiwaniom Polaków żyjących pod władzą litewsko-niemiecką, na Ziemi Suwalskiej i Sejneńskiej, Niemcy jeszcze przez szereg miesięcy nie wycofali się.

Politycy litewscy, korzystając z osłony niemieckich bagnetów, rozbudowywali swą administrację oraz siły zbrojne na naszych terenach, a Niemcy udzielali im poparcia. 

Latem 1919 r. Ententa wysunęła żądanie ewakuacji wojsk niemieckich z polsko-litewskiego pogranicza. Postanowiła również, że terytoria Polski i Litwy rozgraniczone zostaną linią demarkacyjną (tzw. Linią Focha). Większą część spornego obszaru (m.in. Wilno, Suwałki, Sejny i Puńsk) przyznano Polsce. 

Niemcy opuścili Suwałki 23 sierpnia 1919 roku. Wreszcie 24 sierpnia do Suwałk wkroczyli owacyjnie witani strzelcy suwalscy. Mimo niepogody wielotysięczne tłumy wyległy na ulicę, by witać entuzjastycznie żołnierzy. Przed triumfalną bramą zebrali się przedstawiciele duchowieństwa wszystkich wyznań, komisarze rządowi powiatu suwalskiego i sejneńskiego, delegaci gmin i miejscowych instytucji. Prezydent Modliński przywitał chlebem i solą. 

Powstanie Sejneńskie było jednym z dwóch zwycięskich powstań. 

Zaledwie kilka dni po zakończeniu walk i objęciu linii Focha przez oddziały polskie, wieczorem 12 września 1919 roku do Suwałk przybył Naczelnik Państwa Józef Piłsudski.

Obchody 100. rocznicy wyzwolenia Suwałk trwały trzy dni. W tym czasie posadzono 100 dębów na trasie Suwałki – Sejny, odsłonięto zrekonstruowane orły przy bramie wjazdowej do byłych koszar, modlono się za poległych w czasie powstania Sejneńskiego podczas Mszy Św., a po Mszy delegacje złożyły kwiaty, nas reprezentowali: Halina Kot, Halina Tymińska i Jerzy Witkowski. Zespół Ocean Życia  wspólnie z Oddziałem Piłsudczyków Ziemi Suwalskiej wystawił  inscenizację pt. „Zwycięski zryw Polaków”,  zespół Cantabile dał krótki koncert, natomiast zespół Diament zatańczył poloneza. Odsłonięto tematyczny mural i sto osób niosło ulicami miasta stumetrową flagę. Sześciu naszych członków również w tym uczestniczyło (Marianna Skowrońska, Genowefa Orchowska, Janina Zawadzka, Józef Zawadzki, Jan Putra i Wacław Orzechowski). Dwoje naszych członków (Jadwiga i Łukasz Sowulewscy) należą również do Piłsudczyków. Jadwiga została nagrodzona Złotym Krzyżem Związku Piłsudczyków RP.

Trzydniowy „maraton” imprez zakończyła dyskoteka nad Zalewem Arkadia.

Tekst: Jadwiga Sowulewska; zdjęcia: Marianna Gref i Teresa Szot